ไมโครโฟน มีกี่ประเภท? เจาะลึกไมค์แต่ละแบบ ใช้งานต่างกันอย่างไร

ไมโครโฟน หรือที่หลายคนเรียกกันสั้น ๆ ว่า “ไมค์” เป็นอุปกรณ์ที่มีบทบาทสำคัญมากในยุคปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นการทำวิดีโอคอนเทนต์ ไลฟ์สด พอดแคสต์ การเรียนออนไลน์ หรือแม้แต่การสื่อสารทางไกลอย่าง Zoom, Skype, Teams ก็ตาม หากไม่มีไมโครโฟน หรือมีไมค์คุณภาพไม่ดี เสียงที่ได้ย่อมขาดความคมชัด ทำให้การสื่อสารไม่สมบูรณ์

ในบทความนี้เราจะพาคุณไปเจาะลึกว่า ไมโครโฟนมีกี่ประเภท? แต่ละแบบ มีข้อดี-ข้อเสียอะไร และเหมาะกับการใช้งานแบบไหน เพื่อให้คุณเลือกไมค์ได้ตรงความต้องการที่สุด

ไมโครโฟน คืออะไร? ทำงานอย่างไร?

ไมโครโฟน คือ อุปกรณ์ที่เปลี่ยน คลื่นเสียง ให้กลายเป็น สัญญาณไฟฟ้า เพื่อส่งไปยังอุปกรณ์ปลายทาง เช่น คอมพิวเตอร์ กล้อง มิกเซอร์ ลำโพง หรือเครื่องบันทึกเสียง การแปลงเสียงให้เป็นสัญญาณไฟฟ้าอาศัยชิ้นส่วนกลไกภายในที่ตอบสนองต่อแรงสั่นสะเทือนของอากาศจากเสียงพูดหรือเสียงดนตรี แล้วจึงเปลี่ยนเป็นสัญญาณที่สามารถประมวลผลได้

ไมโครโฟน มีกี่ประเภท? แบ่งอย่างไร?

ไมโครโฟนสามารถแบ่งได้หลายแบบ ทั้งตาม “หลักการทำงาน”, “ลักษณะการรับเสียง”, และ “รูปแบบการใช้งาน” ในบทความนี้เราจะเน้นการแบ่งตาม หลักการทำงาน ซึ่งเป็นเกณฑ์มาตรฐานที่สุด โดยจะแบ่งออกเป็น 4 ประเภทหลัก ได้แก่:

1. ไมโครโฟนแบบไดนามิก (Dynamic Microphone)
2. ไมโครโฟนแบบคอนเดนเซอร์ (Condenser Microphone)
3. ไมโครโฟนแบบริบบอน (Ribbon Microphone)

เรามาดูกันทีละประเภทอย่างละเอียด

ไมโครโฟน มีกี่ประเภท? แบ่งอย่างไร?

ไมโครโฟนสามารถแบ่งได้หลายแบบ ทั้งตาม “หลักการทำงาน”, “ลักษณะการรับเสียง”, และ “รูปแบบการใช้งาน” ในบทความนี้เราจะเน้นการแบ่งตาม หลักการทำงาน ซึ่งเป็นเกณฑ์มาตรฐานที่สุด โดยจะแบ่งออกเป็น 4 ประเภทหลัก ได้แก่:

1. ไมโครโฟนแบบไดนามิก (Dynamic Microphone)
2. ไมโครโฟนแบบคอนเดนเซอร์ (Condenser Microphone)
3. ไมโครโฟนแบบริบบอน (Ribbon Microphone)

---

1. ไมโครโฟนแบบไดนามิก (Dynamic Microphone)

หลักการทำงาน

ใช้ขดลวด (coil) และแม่เหล็กถาวร เมื่อคลื่นเสียงมากระทบไดอะแฟรม ขดลวดจะเคลื่อนไหวในสนามแม่เหล็กและสร้างสัญญาณไฟฟ้าขึ้นมา

จุดเด่น

• ทนทานสูง ใช้งานได้แม้ในสภาพแวดล้อมหนัก
• รับเสียงดังได้ดี ไม่บิดเบือน (เหมาะกับกลอง, กีตาร์)
• ไม่ต้องใช้ไฟเลี้ยง (phantom power)
  

จุดด้อย

• ความไวต่อเสียงต่ำกว่าไมค์คอนเดนเซอร์
• รายละเอียดเสียงอาจไม่ครบถ้วนเท่าแบบอื่น
  

เหมาะกับการใช้งาน

• คาราโอเกะ
  
• เวทีแสดงสด
• พิธีกรกลางแจ้ง
• อัดเครื่องดนตรีเสียงดัง

---

2. ไมโครโฟน แบบคอนเดนเซอร์ (Condenser Microphone)

หลักการทำงาน

ใช้แผ่นฟิล์มบาง (ไดอะแฟรม) และแผ่นโลหะอีกแผ่นเพื่อสร้างตัวเก็บประจุ เมื่อเสียงมากระทบ ไดอะแฟรมจะสั่นทำให้ค่าความจุเปลี่ยน และแปลงเป็นสัญญาณไฟฟ้า โดยต้องใช้ ไฟเลี้ยง (Phantom Power)

จุดเด่น

• ให้เสียงคมชัด รายละเอียดสูง
• ตอบสนองต่อเสียงเบาได้ดี
• เหมาะกับเสียงร้อง เสียงพูด และเสียงเครื่องดนตรี
  

จุดด้อย

• เปราะบางกว่าชนิดอื่น
• แพ้ความชื้น ต้องดูแลมากขึ้น
• ไม่เหมาะกับเสียงดังมาก
  

เหมาะกับการใช้งาน

• ห้องอัดเสียง
• พอดแคสต์
• ยูทูบเบอร์
• ไลฟ์สดแบบมืออาชีพ

---

3. ไมโครโฟน แบบริบบอน (Ribbon Microphone)

หลักการทำงาน

ใช้แผ่นฟอยล์บางมาก (ริบบอน) อยู่ระหว่างสนามแม่เหล็ก เมื่อเสียงมากระทบ ริบบอนจะเคลื่อนไหวและเกิดสัญญาณไฟฟ้า

จุดเด่น

• ให้เสียงนุ่ม ละมุนแบบวินเทจ
• เก็บเสียงธรรมชาติได้ดีมาก
• ลักษณะรับเสียงทิศทางสองด้าน (figure-8)

จุดด้อย

• เปราะบางที่สุดในบรรดาไมค์ทั้งหมด
• ไม่เหมาะกับเสียงดัง
• ราคาสูง
  

เหมาะกับการใช้งาน

• บันทึกเสียงร้องแนวแจ๊ส
• เครื่องสาย/เครื่องเป่า
• งานดนตรีคลาสสิก

---

เลือก ไมค์ แบบไหนดี?

ขึ้นอยู่กับ วัตถุประสงค์ของคุณ เราแบ่งแนะนำได้ดังนี้

วัตถุประสงค์	ไมค์แนะนำ
ร้องเพลงสด	ไดนามิก
ไลฟ์สดขายของ	คอนเดนเซอร์ / Lavalier Wireless
พอดแคสต์	คอนเดนเซอร์ XLR หรือ USB
ถ่ายวิดีโอกลางแจ้ง	Shotgun / Wireless Lavalier
อัดเสียงเครื่องดนตรี	คอนเดนเซอร์ / ริบบอน
ประชุมออนไลน์	USB Mic / หูฟังมีไมค์

วิธีดูแลและบำรุงรักษาไมโครโฟน

1. เก็บในที่แห้ง ไม่ชื้น
2. หลีกเลี่ยงแสงแดดโดยตรง
3. ใช้ Pop Filter และโฟมกันลม
4. ไม่เป่าหรือเคาะไมค์โดยตรง
5. เก็บในกล่องหรือกระเป๋าพกพา
6. ทำความสะอาดด้วยผ้าแห้งหรือผ้าไมโครไฟเบอร์
7. สำหรับไมค์ไร้สาย – อย่าปล่อยให้แบตหมดสนิท

---

จากที่กล่าวมา

การเข้าใจประเภทของไมโครโฟนช่วยให้คุณเลือกใช้งานได้ตรงจุด ประหยัดงบ และได้คุณภาพเสียงที่ดีที่สุดสำหรับงานของคุณไมค์ที่ดีไม่จำเป็นต้องแพงที่สุด แต่ต้องเหมาะกับสถานการณ์ และรู้วิธีดูแลอย่างถูกต้อง บทความนี้หวังว่าจะช่วยให้คุณเห็นภาพชัดขึ้นว่าไมโครโฟนแต่ละประเภทนั้น “มีจุดแข็ง” ที่แตกต่าง และไม่มีไมค์ตัวไหนที่เหมาะกับ “ทุกงาน”

---

ท่านสามารถติดตามสินค้าอื่นๆได้ที่ www.advancedphotosystems.com หรือติดตามได้ที่แฟนเพจของเราได้ที่ www.facebook.com/advancedphotosystems